یک گردش خوشمزه در نصف‌جهان
تاریخ انتشار: ۶ اردیبهشت ۱۴۰۳ | کد خبر: ۴۰۱۹۳۰۵۹
ایران از جمله سرزمین‌هایی است که به‌دلیل وسعت زیاد و تنوع اقلیمی، طعم‌ها و سبک‌های غذایی مختلفی در خود جای داده و اصفهان نیز از این موضوع مستثنی نیست؛ توصیف طعم بی‌نظیر غذاهای نصف‌جهان در متن نمی‌گنجد و باید حتماً آن را امتحان کرده باشی تا بفهمی هنر نصف جهان، تنها در آثار تاریخی خلاصه نمی‌شود.
به گزارش خبرگزاری ایمنا، هنر، صنایع دستی و حتی غذاهای مخصوص هر منطقه، قسمتی جدایی ناپذیر از شناسنامه آنجاست و اصفهان هم به عنوان پایتخت فرهنگ و تمدن ایران اسلامی در شناسنامه خود دارای نمادهای متنوعی است که غذاهای سنتی، یکی از مهمترین آنها است؛ غذاهایی مانند گوشت و لوبیا، گوشت و نخود، بریان، ماش و قمری، خورش ماست از غذاهای سنتی اصفهان به حساب می‌آید که امروزه به علل مختلف کمتر به آن توجه می‌شود در حالی که هر کدام از آنها برای بدن بسیار مفید بودند و البته که نباید از طعم لذیذ آنها غافل شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
با توجه به نوع جغرافیا و اقلیم شهر اصفهان، گوشت و حبوبات جز اصلی غذاها به حساب می‌آمد و در سفره مردمان این شهر جای داشت؛ سفره‌های رنگینی که بعدها جای خود را به فست‌فود دادند؛ توصیف طعم بی نظیر آش‌ها و ترکیب‌هایی مانند دوغ و گوشفیل اصفهان، در متن نمی‌گنجد و باید حتماً آن را امتحان کرده باشی تا بفهمی هنر نصف جهان، تنها در آثار تاریخی‌اش خلاصه نمی‌شود بلکه هنر آشپزی از گذشته‌های دور تا کنون در آن وجود داشته است.
با توجه به همین موضوع سیدعلیرضا شورشینی، استاد تاریخ و اصفهان‌شناس با بیان اینکه اولین لازمه انسان از زمانی که به وجود آمده است، غذاست که در طول زمان، تحولات زیادی در آن و عادات غذایی ایجاد شده است، اظهار می‌کند: در اصفهان غذاهای مختلفی داشته‌ایم و در این راستا نیاکان ما به دو نوع غذا توجه بیشتری داشتند یکی غذاهایی که به‌صورت آبگوشتی و دیگری خوراکی‌هایی که به‌صورت حلیم بوده‌اند؛ البته ترکیب‌هایی مثل دوغ و گوشفیل که در فقط اصفهان وجود دارد برای مردم شهرهای دیگر نیز بسیار جذاب است و در این راستا اصفهانی‌ها معتقدند که در ترکیب دوغ و گوشفیل، یک عضو دارای مزاج سرد و دیگری دارای مزاج گرم است که با هم همپوشانی دارند؛ این ترکیب از گذشته‌های دور متداول بوده و جز خوراکی‌های ویژه اصفهان به حساب می‌آمده است.
وی ادامه می‌دهد: به‌صورت کلی در هر شهر و اجتماع، متناسب با داشته‌ها و محصولات آن، عادات غذایی متفاوتی وجود داشته و می‌توان گفت عادات غذایی هر منطقه، تقریباً با جغرافیا و محصولات آن منطقه ارتباط مستقیم دارد، به‌عنوان مثال در شمال کشور، عادات غذایی بیشتر با سبزیجات عجین شده‌است؛ مانند باقالاقاتق، اناربیج؛ در جنوب ایران نیز غذاهای دریایی مثل ماهی شکم پر و ماهی کبابی وجود دارد که نوع ماهی و طبخ آن متنوع است.
این استاد تاریخ و اصفهان‌شناس با اشاره به غذاهای مرکز کشور نیز می‌گوید: غذاها در مرکز ایران، سرشار از حبوبات و گوشت است که به‌عنوان غذاهای کامل در سفره مردم کویری، مخصوصاً اصفهان وجود داشته است؛ بیشترین محصولات اصفهان، حبوباتی مانند نخود، لوبیا، عدس و ماش بوده که در غذاها استفاده می‌کردند و سرشار از مواد مغذی بوده است، البته که این توضیحات را نمی‌توان امروز را ملاک قرار داد؛ چرا که محصولاتی در سبد غذایی افراد قرار می‌گیرد که اصلاً بومی ایران نیستند در حالی که در گذشته، محصولات تولیدی سهم بیشتری در سبد غذایی افراد داشت.
شورشینی با تاکید بر اینکه در سلامتی و بحث اقلیمی، تأثیر غذا، زیاد است، ادامه می‌دهد: برخی مناطق غذای تند می‌خورند که برگرفته از عادات غذایی، آب و هوا و شرایط اقلیمی آن است؛ در برخی مناطق، شیرینی به وفور دیده می‌شود که یکی از این شهرها اصفهان است؛ شیرینی‌هایی که یا به‌صورت شکر یا شهد و شیره خرما و موارد اینچنینی استفاده می‌شدند.
وی می‌گوید: مثلاً وقتی غذایی مانند مرغ و آلوچه یا گوشت و آلوچه، درست می‌کنیم، مقداری شکر یا شیره به آن اضافه می‌کنیم؛ دلمه برگ مو از غذاهایی است که در مناطق مختلف، طعم متنوعی دارد اما در اصفهان همراه با شکر یا آبلیمو شکر استفاده می‌شود.
این استاد تاریخ یادآوری می‌کند: در اصفهان غذاهای مختلفی داریم که معروف‌ترین آنها که در بیشتر رستوران‌ها یافت می‌شود، بریان و خورش ماست است؛ البته غذاهایی مثل گوشت و لوبیا و ماش‌قمری، قیمه ریزه نخودچی با ترشی که پای ثابت قدیمی‌ها در حمام بوده نیز از غذاهای سنتی اصفهان است.
وی می‌افزاید: بریان اصفهان از غذاهای بسیار خوشمزه است و طالبان خود را دارد که از دوره صفوی نشانی از این غذا وجود دارد، اما طبخ آن اندکی متفاوت‌تر بوده است؛ وقتی که به سفرنامه‌هایی مثل شاردن یا طباخ شاه عباس اول که رساله‌ای با نام «ماده الحیوه» درباره غذاها دارد؛ می‌بینیم که از این غذای خوشمزه و طرز طبخ آن سخن گفته که دقیق‌ترین آن متعلق به میرزا حسین خان تحویلدار اصفهانی در دوره قاجار به دست ما می‌دهد.
این استاد تاریخ و اصفهان‌شناس اظهار می‌کند: در گذشته در زمین، تنوری ایجاد می‌کردند و در انتهای آن ظرف آبی می‌گذاشتند که از قبل آماده می‌شد و روی آن آبجوش بود؛ سپس مواد گوسفند که از قبل مواردی مثل نمک به آن به آن اضافه کرده بودند را داخل تنور آویزان می‌کردند و شب تا صبح در آن را می‌بستند و گوشت را به طباخی‌ها و آب آن را برای طبخ حلیم استفاده می‌کردند.
سورشینی تصریح می‌کند: میرزا حسین خان تحویلدار اشاره می‌کند که گوشت را در کارخانه‌های می‌پختند و به بریانی‌ها می‌فروختند؛ لذا اگر کسی دخل و تصرفی در آن انجام ندهد، هیچ غذایی برتر از آن نخواهد؛ همچنین آن را حد فاصل کباب و آبگوشت است می‌داند چون هم پخته می‌شود و هم روی آتش، بریان می‌شود؛ متأسفانه بیشتر افرادی که به اصفهان می‌آیند، نام آن را به اشتباه «بریانی» می‌گویند در حالی که محل پخت آن بریانی نام دارد.
این استاد تاریخ با بیان اینکه در گذشته، خورش ماست، یک غذای اعیانی بوده که با نان استفاده می‌شده، می‌گوید:: قدمت این غذا نیز به زمان قاجار بر می‌گردد اما اشاره‌هایی نیز وجود دارد که در دوران صفویه هم از آن نام برده شده است؛ یکی از سفرنامه نویسان عنوان می‌کند که در ضیافتی که برایش ترتیب داده بودند، چیزی شبیه حلیم و با رنگ زرد و بسیار خوشمزه بوده که اسمش را نمی‌دانسته است.
وی ادامه داد: این غذا، بسیار مقوی است و در خورش ماستی که به صورت اصیل پخته می‌شود از گوشت گردن، ماست کیسه انداخته، زعفران دم کرده، شکر و تخم مرغ استفاده می‌شود؛ همچنین تقریباً یکی از پایه‌های مهمانی‌های ما و در گذشته، غذای اغنیا بوده است.
شورشینی در پاسخ به این سوال که غذاهای اصفهان گران است یا ارزان، بیان می‌کند: ما هم غذاهای گران و هم غذای ارزان داریم که اصولاً به سمت گرانی می‌روند، زیرا گوشت، به دلیل تعدد تعداد دامداری در اصفهان، در کنار حبوبات ماده اولیه و وجه قالب آن است.
وی با اشاره به اینکه امروزه دچار تغییرات فرهنگی شده‌ایم زیرا غذا هم به عادات فرهنگی و اقلیم برمی‌گردد، ادامه داد: مادران ما این غذاهای سالم را درست می‌کردند و بچه‌ها از نظر بنیه، قوی بودند؛ امروزه شاهد تغییر ذائقه به غذاهایی که ارزش غذایی زیادی ندارند و در فرهنگ غذایی ما جایی ندارد هستیم؛ مانند غذاهایی که ادویه دارند تا آنها را مطلوب‌تر کنند اما اگر به سمت عادات سنتی برویم تا حد زیادی می‌توانیم از بیماری جلوگیری کنیم؛ در واقع تغییرات فرهنگی و تحت تأثیر قرار گرفتن فرهنگ تغذیه ما، باعث شده غذاهایی مثل فست‌فود داشته باشیم که قبلاً نبوده‌اند و قدمت زیادی هم ندارند.
این استاد تاریخ بیان کرد: متأسفانه فرزندان ما با فرهنگ غذایی نیاکان خود آشنایی کمی دارند و چیزی از آن نمی‌دانند زیرا عادات و ذائقه غذایی ما درحال تغییر است؛ امیدواریم بتوانیم آن را باز احیا کرده و ذائقه خودمان و فرزندانمان را به آنچه مفید طبع ماست برگردانیم.
هادی قدرتی، فعال حوزه اصفهان‌شناسی نیز با اشاره غذاهای سنتی اصفهان اظهار می‌کند: اسم غذای سنتی اصفهان بریان و به محل توزیع آن، بریانی گفته می‌شود؛ وقتی در شهر و این فصل زیبا که اردیبهشت آن معروفیت خاصی دارد قدم می‌زنیم، بازارچه‌هایی مثل حاج محمدجعفر را می‌بینیم که یکی از کبابی‌های خوب اصفهان در آنجاست؛ در محله بیدآباد، زیر بازارچه می‌توان کباب مشت زردکی خوشمزه‌ای خورد که شیرینی خاصی دارد و متأسفانه بسیاری از اصفهانی‌ها دیگر آن را نمی‌پزند.
وی ادامه می‌دهد: سمت میدان نقش جهان نیز می‌توان برخی غذاهای سنتی اصفهان مثل گوشت و نخودآب، گوشت و لوبیا، دیزی که البته تهران هم دارد، یافت.
این فعال حوزه اصفهان‌شناسی ضمن اشاره به وجه تشابه نام گوشت و لوبیا در کاشان و اصفهان و مواد اولیه متفاوت آن دو ادامه می‌دهد: در مکان‌های سنتی پخت غذا که حالت قهوه خانه قدیم دارند، کوبیدن آبگوشت، آداب دارد؛ مثلاً چربی را جدا می‌کنند و بعد اضافه می‌کنند.
وی تشریح کرد: در اصفهان مغازه کوچکی به سمت مسجد سید وجود دارد که اصفهانی‌های قدیم در آن بریان می‌خورند؛ همچنین در میدان کهنه هم چنین مکان‌هایی وجود دارد؛ به طور کلی، این موارد باعث می‌شود نوعی گردشگری به نام گردشگری غذا داشته باشیم که گردشگران علاقه زیادی به آن دارند.
قدرتی با تاکید بر اینکه امروزه پخت غذا راحت‌تر شده اما انرژی و حس خوبی که باید با خود داشته باشد کمرنگ شده است، یادآوری می‌کند: قبل‌تر از نظر جسمانی نیز پخت برخی غذاها و خوراکی‌ها به انرژی و نیروی زیادی نیاز داشت؛ در گردشگری غذا، وقتی موردی مثل خورش ماست که به عنوان یک دسر مصرف می‌شود به مهمان معرفی می‌کنیم، تعجب می‌کنند زیرا وقتی اسم ماست را می‌شنوند پشیمان می‌شوند که چطور غذایی می‌تواند با ماست درست شده باشد در حالی که تنها نام آن چنین است و مواد متفاوتی دارد.
به گزارش ایمنا، غذا جزو میراث ناملموس هر شهر به حساب می‌آید و البته که در بسیاری از کشورها، گردشگری غذا به‌عنوان یکی از انواع گردشگری به شمار می‌آید؛ این بحث باید در اصفهان به‌عنوان یک شهر گردشگر پذیر باید مورد توجه قرار گرفته و فرهنگ غذایی غنی آن برای همگان در دسترس قرار گیرد.
منبع: ایمنا
کلیدواژه: غذاهای سنتی اصفهان غذای سنتی غذای سنتی اصفهان بریان اصفهان هفته فرهنگی اصفهان برنامه های هفته فرهنگی اصفهان خورش ماست تهیه خورش ماست اصفهان شهر زنده شهر زندگی گردشگری جاذبه های گردشگری گردشگري غذا گردشگری غذا گردشگری غذایی بهترین غذاهای اصفهان غذاهای اصفهان غذاهای اصفهانی بریانی بریانی اصفهان بریان شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق غذاهای سنتی اصفهان استاد تاریخ ادامه می دهد گوشت و لوبیا عادات غذایی خورش ماست هایی مثل نصف جهان
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۴۰۱۹۳۰۵۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
سوغات امید از دیار نصف جهان/ تدبیرمدیران نساجی در اعزام هوادار جواب داد
ایسنا/مازندران نساجی مازندران با هدایت ساکت الهامی در دو هفته گذشته مسابقات لیگ برتر فوتبال باشگاه‌های کشور با کسب ۶ امتیاز ارزشمند برابر تیم‌های مدعی از قعرجدول رده‌بندی فاصله گرفت و برای بقاء در این فصل بعد این رقابت‌ها امیدوارتر شد.
شاگردان ساکت الهامی در هفته بیست و پنجم مسابقات لیگ برترفوتبال باشگاه‌های کشور چهارشنبه شب میزبانش تیم ذوب آهن اصفهان را با نتیجه ۲ بر صفر شکست دادند تا با کسب ۳ امتیاز روحیه بخش از دیارنصف جهان، دو پله نیز درجدول رده‌بندی مسابقات صعود داشته باشند.
نساجی‌چی ها درحالی به ۳ امتیاز ارزشمند برابر میزبان خود ذوب آهن رسیدند که کمتر تیمی در بازی‌های خانگی میهمان تیم ذوب آهن موفق به کسب پیروزی و یا حداقل امتیاز از ورزشگاه فولادشهر شده باشد.
نساجی ساکت الهامی، اما در هفته‌های اخیر که کوه انگیزه شدند و با آشتی دوباره هواداران در بازی‌های خانگی و بیرون از خانه پا به پای تیم همراه شدند، به نتایج دلخواه وامیدوارکننده‌ای رسیدند.
پیروزی مهم و بزرگ در هفته بیست وچهارم در ورزشگاه شهید وطنی برابر تیم پرمهره تراکتور تبریز، نقطه شروع، دمیدن روحیه امید وباور به بازگشت رویایی از جمع فانوس به دستان جدول رده بندی لیگ بوده و این روند نیز در بازی با ذوب آهن نیز ادامه پیدا کرد و نساجی مقابل ذوب آهن میان جدولی، درنیمه نخست مسابقه طوفانی ظاهر شد و به لطف درخشش «لوآن پولی»، دروازه بان برزیلی خود، فرار بزرگ سرخپوشان قائمشهری را از انتهای جدول شکل داد.
پیروزی تیم نساجی برابر ذوب آهن اصفهان از آن جهت اهمیت دوچندانی پیدا کرد که نزدیک‌ترین رقیب این تیم درانتهای جدول یعنی دو تیم خوزستانی (استقلال خوزستان و فولاد) بودند که با توقف آنها دراین هفته، شاگردان ساکت الهامی خوشبخت‌ترین تیم هفته با حداقل امتیاز و پیروزی شیرین با طعم گز اصفهان، حلاوت صعود دوپله‌ای از رده پانزدهم به رده سیزدهم را برای آنها چند برابر کرد.
پیروزی به یادماندنی شاگردان الهامی دراصفهان در شرایطی رخ داد که ذوب آهن پس از دریافت گل زودهنگام و تماشایی«منصور باقری» تحت تاثیر حملات حریف موقعیت‌های بسیاری به نساجی داد و حتی قائمشهری‌ها می‌توانستند تعداد گل‌های خود را به شمار بالاتری برسانند.
اما در نهایت همان ۲ گل برای پیروزی شیرین نساجی در اصفهان کافی بود تا ساکت الهامی دوباره در آغوش بازیکنان و مدیران تیمش قرار بگیرد و دوباره احساساتی و منقلب در رختکن از شاگردانش تمجید کند که چنین نمایش خوبی را مقابل یکی از تیم‌های خوب لیگ را به اجرا درآوردند.
دیدار رفت دو تیم در ورزشگاه شهیدوطنی قائمشهر با نتیجه دو بر یک به سود ذوب آهن به پایان رسید و نساجی چی‌ها توانستد در دیدار برگشت در ورزشگاه فولادشهر انتقام بگیرند.
تدبیر مدیران نساجی جواب داد
مدیران نساجی هم که به خوبی شرایط تیم را درک و برای تنها نماندن این تیم در اصفهان تصمیم به اعزام هواداران متعصب این تیم به دیار نصف جهان را برای نخستین بار درفوتبال ایران با اختصاص سه پرواز اختصاصی برای بیش از ۴۰۰ هواداراین تیم را از فرودگاه ساری به اصفهان وحمایت بازیکنان این تیم راهی ورزشگاه فولادشهر کردند.
نتیجه این اقدام موثرمدیران نساجی، جواب مثبت داد تا این وفاداری وانرژی مثبتی که هواداران در کنار کادرفنی و بازیکنان درجریان بازی منتقل کرده بودند، شیرینی پیروزی وکسب ۳ امتیاز را چندین برابر کند.
پیروزی استراتژیک نساجی برابر ذوب آهن
«مصطفی صداقت» مربی تیم فوتبال نساجی مازندران، چهارشنبه شب و پس از کسب پیروزی ۲ برصفر تیمش برابر تیم ذوب آهن درنشست خبری گفت: پیروزی ما برابر ذوب آهن اصفهان استراتژیک و مهم بود و این برد را به هواداران تقدیم می‌کنیم.
وی افزود: به بازیکنان نساجی بابت این پیروزی مقابل تیم خوب و با شخصیت ذوب آهن ابتکار عمل را در دست گرفتند، تبریک می‌گویم.
مربی تیم نساجی مازندران به عملکرد خوب «لوآن پولی»، دروازه بان برزیلی تیمش برابر تیم ذوب آهن اشاره کرد و گفت: خوشبختانه دروازه بان ما دراین بازی عملکرد خوبی داشت، هرچند کلین شیت دروازه بان به ما کمک ویژه‌ای کرد، اما نخوردن یک کار تیمی است.
صداقت اضافه کرد، البته تیم ذوب آهن، از نظرقوای جسمی خسته و در تعویض‌ها دستش خالی بود و با اطلاع از شرایط این تیم، در نیمه دوم دفاع خوبی داشتیم و در ادامه ضد حملات می‌توانستیم به گل‌های بعدی دست یابیم که در نهایت اینگونه نشد.
تاثیرگذاری حضور هوداران نساجی در کسب پیروزی
مربی تیم نساجی همچنین درباره سفر بیش از ۴٠٠ هوادار نساجی به اصفهان و حضور در ورزشگاه گفت: این موضوع تاثیر بسیار مثبتی داشت، آنان قوت قلب ما بودند و تداوم حضور آنان در بازی‌های بعدی خارج از خانه ما منوط به تصمیم مدیران باشگاه است
تیم نساجی مازندران در هفته بیست‌وپنجم رقابت‌های لیگ برتر چهارشنبه شب در ورزشگاه فولادشهراصفهان با نتیجه ۲ بر صفر میزبانش تیم ذوب آهن را داد.
درپایان بازی‌های این هفته، ذوب‌آهن با ۳۳ امتیازدر رده هشتم باقی ماند و نساجی با کسب ۳ امتیاز روحیه بخش از اصفهان، درجدول رده بندی مسابقات ۲۲ امتیازی شد و به رده سیزدهم صعود کرد.
انتهای پیام
حادثه تلخ برای جوان معلول ساروی که نخبه دانشگاه بود